خودشناسی (به انگلیسی: Self-knowledge) اصطلاحی در روانشناسی و رفتارشناسی است که برای توصیف اطلاعات فردی یا خود آن فرد و دانش فردی در مورد خودش.
خودشناسی مرتبط با خوداندیشی، فکر کردن در مورد خود و انتقاد از خود یا حتی پرسشگری انتقاد و قضاوت از تفکر خود محسوب میشود. خودشناسی مهارت اساسی انسان در بررسی فلسفه است.
برای اینکه بتوانید به موفقیتهای بزرگ و دستاورهای پایدار برسید لازم است که به برخی از لذتها و خوشیهای زودگذر نه بگویید. نه گفتن به خود یک مهارت است و مانند بسیار از مهارتهای دیگر با تمرین کردن تقویت میشود. هرچه بیشتر در برابر امور کوچک به خود نه بگویید، قویتر شده و در مقابل وسوسههای بزرگ مقاومت بیشتری نشان میدهید.
تماشای فیلم، رسانههای اجتماعی و فعالیتهای مجازی از کارهای بسیار لذت بخشی است که روزانه وقت بسیار زیادی از افراد میگیرد و اجازه نمیدهند که افراد به کارهای دیگر خود بپردازند. البته استفاده از این امکانات اشتباه نیست اما لازم است که زمان پرداختن به آنها را کمی محدود کنید تا وقت بیشتری برای کارهای مهم خود داشته باشید.
تقویت خودشناسی باعث میشود که افراد در موقعیتهای مختلف واکنشهای عاقلانه ای از خود نشان دهند. افرادی که به خودشناسی نرسیدهاند در شرایط بحرانی واکنشهای عجولانه ای میدهند که منجر به بدتر شدن شرایط میشود. در شرایط استرس زا که خشمگین هستید یا احساس سرخوردگی میکنید، یک نفس عمیق بکشید تا آرام شوید. در این صورت میتوانید شرایط را ارزیابی کنید و مناسبترین برخورد را داشته باشید.
همهی انسانها عیبهایی دارند و هیچ کس کامل نیست. اینکه افراد عیبهای خود را بدانند ولی مسئولیت آنها را قبول نکنند هیچ فایده ای نخواهد داشت. اکثر مردم به دیگران انتقاد میکنند اما از عیبهای خود چشم پوشی میکنند. مهارت خودشناسی کمک میکند که افراد عیبهای خود را بپذیرند. با پذیرش عیبها میتوانید در جهت بهبود آنها تلاش کنید.
افکاری که به ذهن انسان وارد میشود همواره مثبت نیست. بسیاری از این افکار منفی هستند و به راحتی میتوانند زمینه افسردگی و استرس را در انسان ایجاد کنند. واکنشهایی که نسبت به پیروزی، شکست و سایر اتفاقات زندگی تان میدهید بر ذهن شما تاثیر میگذارد. سعی کنید که نسبت به خود مهربانتر باشید. اشتباهات را ببخشید و برای پیروزیها به خود جایزه دهید.